Świadczenie przedemerytalne – kto może je dostać i jak złożyć wniosek?

Nie każdemu udaje się dotrwać do wieku emerytalnego w pełnym zatrudnieniu. Często zdarza się, że osoby w wieku przedemerytalnym tracą pracę z przyczyn od siebie niezależnych – np. w wyniku likwidacji zakładu czy redukcji etatów. W takich sytuacjach ZUS oferuje rozwiązanie pomostowe, czyli świadczenie przedemerytalne.

To specjalne wsparcie finansowe, które ma zapewnić środki do życia do czasu uzyskania prawa do emerytury. Przyznanie tego świadczenia zależy jednak od spełnienia szeregu warunków – przede wszystkim wieku, stażu pracy oraz statusu bezrobotnego.

W tym poradniku dowiesz się m.in.:

  • kto może ubiegać się o świadczenie przedemerytalne,
  • jakie są wymagania dotyczące wieku i stażu pracy,
  • ile wynosi to świadczenie w 2025 roku,
  • jakie dokumenty trzeba przygotować i jak złożyć wniosek,
  • czy można dorabiać, pobierając świadczenie przedemerytalne,
  • co zrobić, jeśli ZUS odmówi przyznania świadczenia.

Dzięki temu artykułowi poznasz swoje prawa i dowiesz się, jak skutecznie złożyć wniosek o świadczenie przedemerytalne.

Kto może dostać świadczenie przedemerytalne?

Świadczenie przedemerytalne nie przysługuje każdemu, kto straci pracę – jest to pomoc skierowana wyłącznie do osób, które znajdują się blisko wieku emerytalnego i spełniają określone warunki dotyczące stażu pracy oraz sytuacji zawodowej.

Główne grupy uprawnionych

  1. Osoby zwolnione z pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy

     

    • np. w wyniku likwidacji firmy, redukcji etatów czy ogłoszenia upadłości,
    • muszą mieć odpowiedni staż pracy:

       

      • kobiety – co najmniej 30 lat,
      • mężczyźni – co najmniej 35 lat.

         

  2. Osoby, które prowadziły działalność gospodarczą

     

    • i musiały ją zakończyć z powodu ogłoszenia upadłości,
    • wymagany staż pracy:

       

      • kobiety – minimum 30 lat,
      • mężczyźni – minimum 35 lat.

         

  3. Osoby pobierające rentę z tytułu niezdolności do pracy

     

    • jeśli renta została cofnięta z powodu poprawy zdrowia, ale ubezpieczony nadal nie ma możliwości zatrudnienia,
    • wymagany staż:

       

      • kobiety – minimum 20 lat,
      • mężczyźni – minimum 25 lat.

         

  4. Osoby długotrwale zatrudnione

     

    • kobiety, które ukończyły 55 lat i mają co najmniej 30 lat stażu,
    • mężczyźni, którzy ukończyli 60 lat i mają co najmniej 35 lat stażu.

Ważne: Sam fakt utraty pracy nie wystarczy. Aby otrzymać świadczenie przedemerytalne, trzeba dodatkowo zarejestrować się w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna i przez określony czas pobierać zasiłek dla bezrobotnych.

Warunki przyznania świadczenia przedemerytalnego

Aby ZUS przyznał świadczenie przedemerytalne, trzeba spełnić nie tylko kryteria wieku i stażu pracy, ale również określone warunki związane z sytuacją zawodową. Do takich warunków zalicza się:

  • kryterium wieku
  • kryterium stażu pracy albo długości prowadzenia działalności gospodarczej
  • tryb i przyczynę rozwiązania umowy o pracę albo sposób i przyczynę zakończenia prowadzenia działalności gospodarczej.

W razie spełnienia tych warunków należy dodatkowo:

  • zarejestrować się jako osoba bezrobotna w PUP z prawem do zasiłku dla bezrobotnych,
  • w odpowiednim terminie złożyć wniosek o przyznanie prawa do świadczenia przedemerytalnego.

2. Status osoby bezrobotnej

  • trzeba zarejestrować się w urzędzie pracy po utracie zatrudnienia,
  • konieczne jest pobieranie zasiłku dla bezrobotnych przez co najmniej 6 miesięcy,
  • po upływie tego okresu można dopiero złożyć wniosek o świadczenie przedemerytalne.

3. Termin na złożenie wniosku

  • wniosek trzeba złożyć w ciągu 30 dni od wydania przez urząd pracy zaświadczenia o pobieraniu zasiłku dla bezrobotnych przez 6 miesięcy,
  • spóźnienie oznacza utratę prawa do świadczenia.

Warto wiedzieć: Spełnienie warunków wieku i stażu to dopiero pierwszy krok – kluczowe jest także wykazanie, że utrata pracy nastąpiła z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, a nie z winy pracownika.

Ile wynosi świadczenie przedemerytalne w 2025 roku?

Świadczenie przedemerytalne ma charakter stałej kwoty – nie zależy od wcześniejszych zarobków ani wysokości odprowadzonych składek, tak jak emerytura czy renta. Jego wysokość ustalana jest co roku w wyniku waloryzacji.

Aktualna wysokość

  • od 1 marca 2025 roku świadczenie przedemerytalne wynosi 1 893,41 zł brutto miesięcznie,
  • po odliczeniu podatku dochodowego i składki zdrowotnej kwota „na rękę” to około 1 500 zł.

Zasady waloryzacji

  • kwota świadczenia jest co roku podnoszona od 1 marca,
  • waloryzacja uzależniona jest od inflacji i wzrostu przeciętnego wynagrodzenia,
  • w praktyce oznacza to, że świadczenie przedemerytalne rośnie podobnie jak emerytury i renty.

Wyrównanie

  • jeśli wniosek został rozpatrzony pozytywnie, świadczenie wypłacane jest od miesiąca złożenia wniosku,
  • w razie opóźnień ZUS wypłaca wyrównanie za minione miesiące.

Ważne: Świadczenie przedemerytalne ma charakter pomostowy – przysługuje do czasu uzyskania prawa do emerytury. W momencie przyznania emerytury świadczenie jest automatycznie wygaszane.

Chcesz uzyskać świadczenie przedemerytalne? Skontaktuj się z nami!





    Wniosek o świadczenie przedemerytalne – krok po kroku

    Procedura ubiegania się o świadczenie przedemerytalne wymaga przygotowania odpowiednich dokumentów i zachowania terminów.

    1. Formularz wniosku

    • należy złożyć druk ZUS ESP,
    • dostępny jest na stronie ZUS, w placówkach oraz na PUE ZUS (gdzie można go wysłać elektronicznie).

    2. Dokumenty, które trzeba dołączyć

    • zawsze zaświadczenie z urzędu pracy, że przez co najmniej 6 miesięcy pobierałeś zasiłek dla bezrobotnych,

    a dodatkowo jeśli Twoją ostatnią aktywnością zawodową był stosunek pracy to:

    • świadectwa pracy z ostatniego zatrudnienia (z informacją, że rozwiązanie umowy nastąpiło z przyczyn dotyczących pracodawcy),
    • dokumenty potwierdzające staż pracy – świadectwa pracy, legitymacje ubezpieczeniowe, zaświadczenia płacowe,
    • inne dokumenty potwierdzające okresy nieskładkowe (np. książeczka wojskowa, dokumenty potwierdzające opiekę nad dzieckiem).

    W przypadku pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy przed zgłoszeniem do PUP lub prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej dodatkowe dokumenty należy dostosować do tej sytuacji i dokładnych przesłanek wynikających z ustawy.

    3. Gdzie złożyć wniosek?

    • wniosek można złożyć:
      • osobiście w placówce ZUS,
      • pocztą (listem poleconym),
      • elektronicznie przez PUE ZUS.

    4. Termin złożenia

    • masz 30 dni od otrzymania zaświadczenia z urzędu pracy o pobieraniu zasiłku dla bezrobotnych przez 6 miesięcy,
    • niedotrzymanie terminu oznacza utratę prawa do świadczenia.

    5. Decyzja ZUS

    • ZUS ma 30 dni na wydanie decyzji,
    • w razie pozytywnej decyzji wypłata następuje od miesiąca złożenia wniosku.

    Wskazówka: Warto przygotować kopie wszystkich dokumentów i zachować potwierdzenie ich złożenia. To ułatwi odwołanie w razie negatywnej decyzji.

    Świadczenie przedemerytalne a możliwość dorabiania

    Osoby pobierające świadczenie przedemerytalne mają prawo podejmować dodatkową pracę. Trzeba jednak pamiętać, że obowiązują limity przychodu, których przekroczenie może skutkować zmniejszeniem lub nawet zawieszeniem wypłaty świadczenia.

    Limity dorabiania od 1 marca 2025 roku

    • przychód do 2 045,50 zł brutto miesięcznie – świadczenie wypłacane jest w pełnej wysokości,
    • przychód między 2 045,51 a 5 727,20  brutto miesięcznie – świadczenie zostaje zawieszone.

    Jakie źródła przychodu się liczą?

    • umowa o pracę,
    • umowa zlecenie,
    • działalność gospodarcza,
    • inne formy zatrudnienia, od których odprowadzane są składki na ubezpieczenia społeczne.

    Obowiązki wobec ZUS

    • każda osoba pobierająca świadczenie przedemerytalne ma obowiązek informować ZUS o osiąganych przychodach,
    • co roku (do końca lutego) trzeba złożyć w ZUS rozliczenie przychodów z poprzedniego roku.

    Ważne: Dorabianie jest możliwe, ale wymaga pilnowania progów przychodu. Przekroczenie limitów może nie tylko zmniejszyć świadczenie, ale także skutkować obowiązkiem zwrotu nienależnie pobranych kwot.

    Odwołanie od decyzji ZUS w sprawie świadczenia przedemerytalnego

    Nie każda decyzja ZUS jest korzystna dla wnioskodawcy. Zdarza się, że ZUS odmawia przyznania świadczenia albo uznaje, że nie zostały spełnione wymagane warunki. W takiej sytuacji każdy ma prawo złożyć odwołanie.

    Termin na odwołanie

    • odwołanie składa się w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia decyzji,
    • jeśli termin zostanie przekroczony, sąd może je odrzucić, chyba że udowodnisz, że uchybienie było niezawinione (np. choroba).

    Gdzie złożyć odwołanie?

    • odwołanie składa się za pośrednictwem ZUS,
    • oznacza to, że pismo kierowane jest do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, ale dostarcza się je do oddziału ZUS, który wydał decyzję,
    • ZUS ma obowiązek przekazać je wraz z aktami sprawy do sądu.

    Co zawiera odwołanie?

    • dane odwołującego (imię, nazwisko, adres, PESEL),
    • oznaczenie decyzji (data, numer),
    • żądanie – np. „wnoszę o zmianę decyzji ZUS i przyznanie prawa do świadczenia przedemerytalnego”,
    • uzasadnienie – wskazanie, jakie warunki spełniasz i jakie dowody to potwierdzają,
    • załączniki – np. świadectwa pracy, zaświadczenie z urzędu pracy, dokumenty potwierdzające staż.

    Postępowanie przed sądem

    • sąd analizuje dokumenty i może wezwać Cię do złożenia dodatkowych wyjaśnień,
    • w razie sporu o staż pracy dopuszczalne są także zeznania świadków,
    • wyrok sądu może zmienić decyzję ZUS i przyznać świadczenie lub oddalić odwołanie.

    Praktyczna rada: Odwołania w sprawach przedemerytalnych często dotyczą niepełnych dokumentów – dlatego warto od razu gromadzić świadectwa pracy i zaświadczenia płacowe. W razie problemów dobrze skorzystać z pomocy prawnika, który przygotuje odwołanie w sposób kompleksowy.

    Podsumowanie – komu i jak przysługuje świadczenie przedemerytalne?

    Świadczenie przedemerytalne to forma wsparcia dla osób, które utraciły pracę w wieku bliskim emerytalnemu i nie mogą znaleźć nowego zatrudnienia. Dzięki niemu można uzyskać stałe źródło dochodu do czasu przyznania emerytury.

    👉 Najważniejsze informacje w pigułce:

    ✔ świadczenie przysługuje osobom spełniającym określone warunki wieku i stażu pracy,
     ✔ konieczne jest pobieranie zasiłku dla bezrobotnych przez co najmniej 6 miesięcy,
     ✔ od 1 marca 2024 r. świadczenie wynosi 1 893,41 zł brutto miesięcznie,
     ✔ wniosek składa się na formularzu ZUS ESP wraz z wymaganymi dokumentami,
     ✔ świadczenie można łączyć z pracą, ale obowiązują limity przychodu,
     ✔ w razie odmowy ZUS przysługuje odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych,
     ✔ profesjonalna pomoc prawna zwiększa szanse na pozytywne rozstrzygnięcie.

    Warto zapamiętać: Świadczenie przedemerytalne nie jest przyznawane automatycznie – trzeba spełnić wszystkie warunki formalne i pilnować terminów. Jeśli pojawią się problemy, warto rozważyć wsparcie ekspertów zajmujących się sprawami prawnymi ZUS.

    FAQ – najczęściej zadawane pytania o świadczenie przedemerytalne

    Kto może otrzymać świadczenie przedemerytalne?

    Świadczenie przysługuje osobom, które utraciły pracę z przyczyn niezależnych od siebie (np. likwidacja zakładu, redukcja etatów), mają odpowiedni wiek i staż pracy, oraz były zarejestrowane jako bezrobotne i przez co najmniej 6 miesięcy pobierały zasiłek dla bezrobotnych.

    Ile wynosi świadczenie przedemerytalne w 2025 roku?

    Od 1 marca 2025 roku wysokość świadczenia wynosi 1 893,41 zł brutto miesięcznie, czyli około 1 500 zł netto. Kwota jest corocznie waloryzowana – rośnie wraz z emeryturami i rentami.

    Czy można dorabiać, pobierając świadczenie przedemerytalne?

    Tak, ale obowiązują limity przychodu. Do 2 045,50 zł brutto miesięcznie można dorabiać bez ograniczeń. Powyżej tego progu świadczenie może zostać zawieszone lub zmniejszone.

    Jakie dokumenty są potrzebne do wniosku o świadczenie przedemerytalne?

    Podstawą jest formularz ZUS ESP, a także:

    • zaświadczenie z urzędu pracy o pobieraniu zasiłku przez 6 miesięcy,
    • świadectwo pracy z ostatniego zatrudnienia (z przyczyną rozwiązania umowy),
    • dokumenty potwierdzające staż pracy i okresy nieskładkowe (np. książeczka wojskowa, dokumenty o opiece nad dzieckiem).

    Co zrobić, jeśli ZUS odmówi świadczenia?

    Masz 30 dni na odwołanie od decyzji ZUS. Składasz je za pośrednictwem ZUS do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Warto załączyć wszystkie brakujące dokumenty i – w razie wątpliwości – skorzystać z pomocy prawnika.

    radca prawny Katarzyna Klemba

    Specjalistka w zakresie prawa pracy i spraw ZUS. Dzięki wieloletniemu doświadczeniu i licznym sukcesom zawodowym cieszy się zaufaniem klientów i opinią jednej z najlepszych prawniczek w kraju.

    Potrzebujesz pomocy? Skontaktuj się z nami!





      Zajrzyj też na nasze inne blogi!

      Zobacz inne wpisy!